Trần lãi suất tiết kiệm ngắn hạn (dưới 6 tháng) chính thức được giảm từ hôm nay (29/10) xuống còn 5,5%. Đồng tình với chủ trương này, Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu cho rằng đây là tín hiệu tích cực, được kỳ vọng giảm áp lực vay cho doanh nghiệp, khơi thông tín dụng.
Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước, tính đến 24/10, cho vay toàn hệ thống tăng 7,85% so với cuối năm 2013. Như vậy, chỉ còn hai tháng sẽ hết năm nhưng mục tiêu tăng trưởng tín dụng còn hơn một phần ba đoạn đường.
“Lạm phát hiện nay khá thấp, để tạo điều kiện giảm lãi vay hỗ trợ doanh nghiệp, thúc đẩy tăng trưởng tín dụng thì từ đây đến cuối năm vẫn còn dư địa giảm tiếp 0,5% lãi suất huy động”, Tiến sĩ Hiếu nói.
Cũng theo ông Hiếu, việc hạ trần lãi suất ngắn hạn có thể tác động đến chính sách tỷ giá. Bởi khi lãi suất giảm xuống, người dân có thể rút tiền ra mua USD. Tuy nhiên, khả năng hút vốn của kênh này không cao vì đôla Mỹ hiện nay ít biến động khả năng sinh lời thấp. “Trường hợp, nếu vì hạ lãi suất huy động khiến giá USD bị ảnh hưởng thì Ngân hàng Nhà nước vẫn đủ nguồn lực để can thiệp nên không đáng lo. Cái quan trọng là giảm lãi suất đầu vào để kéo mức cho vay xuống, hỗ trợ doanh nghiệp và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế”.
 |
Giảm trần huy động tạo điều kiện giảm lãi vay. Ảnh: Lệ Chi |
Ông Hiếu cho rằng, đặc thù các doanh nghiệp Việt Nam là nguồn vốn vay khá lớn. Do đó, nếu giảm khoảng 0,5% lãi vay là có thể giúp doanh nghiệp giảm được khoản chi phí rất đáng kể. Ngoài ra, những doanh nghiệp nào còn chần chừ chưa muốn vay trước đó, khi chứng kiến lãi suất giảm sẽ kích thích họ vay vốn, góp phần thúc đẩy tăng trưởng tín dụng.
Ngân hàng HSBC cũng đánh giá, đây là một phần của nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng tín dụng của Ngân hàng Nhà nước. Nhiều khả năng tín dụng sẽ tăng tốc vào giai đoạn cuối năm. “Chúng tôi kỳ vọng mức độ tăng vào khoảng 10%”, các chuyên gia nhận định.
HSBC cho biết thêm, Ngân hàng Nhà nước đang nỗ lực hết sức để thúc đẩy cầu nội địa, hy vọng việc giảm trần lãi suất huy động sẽ kích thích chi tiêu và khiến cho các ngân hàng giảm lãi suất cho vay.
Một chuyên gia là Thành viên hội đồng tư vấn chính sách tài chính tiền tệ Quốc gia kỳ vọng, với việc lãi suất tiền gửi hạ, người dân sẽ ít cân nhắc hơn trong việc chi tiêu và gửi tiết kiệm. Hoặc họ có thể rút tiền ra đầu tư, kinh doanh, tiêu dùng. Điều này sẽ hỗ trợ cho tăng trưởng và tăng tổng cầu.
Theo các chuyên gia HSBC, sau nhiều năm bùng nổ cho vay, nền kinh tế Việt Nam đang còn đi trên con đường gập ghềnh và chỉ hồi phục một cách từ từ. “Dù tiêu dùng cá nhân có xu hướng tăng dần nhưng sẽ không tăng mạnh do niềm tin người tiêu dùng còn yếu. Xuất khẩu của Việt Nam sẽ giữ vai trò thúc đẩy chính đối với GDP”, các chuyên gia bình luận.
Bản thân các doanh nghiệp lại không thấy phấn khởi trước động thái hạ trần ngắn hạn này. Bởi theo họ, thời gian qua lãi suất huy động liên tục giảm nhưng cho vay chưa thực sự giảm tương xứng. Biên lợi nhuận giữa huy động và cho vay của các ngân hàng vẫn dao động mức cao, trên dưới 4%.
Trong cuộc họp mới đây giữa đoàn đại biểu Quốc hội TP HCM với Ngân hàng Nhà nước chi nhánh thành phố, Tiến sĩ Trần Du Lịch kêu gọi các ngân hàng thương mại cần cố gắng giảm mức chênh lệch giữa huy động và cho vay phổ biến 3,5-4% hiện nay xuống còn 2,5-3% để tạo điều kiện giảm tiếp lãi suất cho vay.
Ngoài ra, các lãnh đạo doanh nghiệp cho rằng, lãi suất hiện không phải là rào cản lớn với họ. Các doanh nghiệp lớn, đủ điều kiện vay thì đa phần không có nhu cầu vì hàng tồn kho nhiều. Trong khi đó, phần lớn doanh nghiệp nhỏ và vừa, đối tượng chính muốn tiếp cận vốn ngân hàng thì lại vướng ở khâu xét duyệt.
“Chỉ khi nào chính sách hạ lãi suất này đi đồng bộ với các giải pháp khác như giảm tồn kho, cải thiện năng lực của doanh nghiệp nhỏ và vừa… mới có tác động tích cực với nền kinh tế”, Giám đốc công ty sản xuất nhựa tại khu công nghiệp Tân Tạo, TP HCM chia sẻ.
Lệ Chi
