Trong năm 2014, với một loạt cải cách về thể chế, Việt Nam đã tiếp tục có cải thiện về các chính sách giảm thuế, lãi suất và điều kiện tín dụng, thủ tục hành chính, chất lượng dịch vụ công, cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, phát triển kết cấu hạ tầng kỹ thuật-xã hội… tạo mọi điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp ổn định sản xuất và kinh doanh có hiệu quả.
Đặc biệt, nền kinh tế nước ta đã thu được nhiều thành quả trong các quan hệ và chủ động hội nhập quốc tế, mà dấu ấn quan trọng là kết thúc đàm phán FTA Việt Nam-Hàn Quốc và Việt Nam – liên minh Hải quan Nga-Belarus và Kazakhstan.
Nhân dịp đầu năm mới 2015, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Vương Đình Huệ đã dành thời gian trả lời phỏng vấn phóng viên Đài TNVN về các nội dung này.
PV: Thưa ông, trong năm 2014 dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành quyết liệt của Chính phủ, nền kinh tế nước ta đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, xin ông cho biết những điểm sáng cơ bản của kinh tế xã hội nước ta năm 2014?
Ông Vương Đình Huệ: Qua theo dõi, năm 2014, chúng tôi thấy các đánh giá của các chuyên gia kinh tế trong nước và báo chí trong nước; các tổ chức quốc tế là các đối tác phát triển của Việt Nam và các cơ quan thông tấn báo chí nước ngoài đều nhìn nhận, đánh giá về kinh tế Việt Nam 2014 khá thống nhất, không có mâu thuẫn. Tuy mức độ liều lượng có thể khác nhau một chút.
Những điểm tích cực và điểm sáng như: kinh tế vĩ mô ổn định hơn 2013, lạm phát thấp hơn nhiều so với chỉ tiêu của Quốc hội. Trong nhiệm kỳ này, từ 2011 cho tới nay, đây là năm đầu tiên chỉ tiêu tăng trưởng đạt vượt kế hoạch là 5,8% hoặc hơn một chút. Thị trường tài chính tiền tệ có ổn định hơn, lãi suất huy động, cho vay giảm.
Thị trường chứng khoán là 1 trong 5 thị trường tăng trưởng mạnh nhất trên toàn thế giới, quá trình tái cơ cấu nền kinh tế đã đạt được những tiến bộ đáng kể. Năm 2014, chúng ta đã đẩy mạnh cổ phần hóa và thoái vốn, nhất là sau khi Chính phủ ban hành Nghị quyết 15, đó là một điểm nhấn, điểm mấu chốt để giúp cho quá trình cổ phần hóa và thoái vốn được nhanh chóng.
Quá trình tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước sẽ giúp phân bổ nguồn lực hiệu quả hơn, đồng thời thúc đẩy khu vực tư nhân phát triển. Đối với tái cơ cấu ngân hàng, chúng ta cũng đẩy lùi được nguy cơ đổ vỡ hệ thống, ổn định được thanh khoản, tích cực hỗ trợ vốn cho sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Xử lý nợ xấu cũng đạt được kết quả bước đầu.
Về tái cơ cấu đầu tư công, chúng ta đang triển khai đúng hướng, giảm dần được phân tán, dàn trải, hiệu quả sử dụng vốn đầu tư tăng lên. Hiệu quả sử dụng vốn tăng lên. Đặc biệt, trong năm, các hãng đánh giá tín nhiệm cũng nâng xếp hạng tín nhiệm đối với Việt Nam, Moody’s nâng xếp hạng tín nhiệm Việt Nam từ mức B2 lên B1 cùng với đánh giá triển vọng và ổn định.
Fitch Ratings đã nâng tín nhiệm nợ, nội tệ và ngoại tệ dài hạn của Việt Nam từ mức B+ lên BB- và kèm theo triển vọng tích cực.
PV: Năm 2015 là năm bản lề của chiến lược 10 năm và cũng là năm kết thúc kế hoạch 5 năm 2011-2015, ông có nhận định gì về triển vọng cũng như những vấn đề đặt ra trong năm tới của nền kinh tế Việt Nam?
Ông Vương Đình Huệ: Năm 2015 là năm cuối cùng nhiệm kỳ. Các tỉnh, địa phương, các bộ ngành Trung ương chạy nước rút để chuẩn bị cho nhiệm kỳ sau. Chúng tôi thấy được không khí tinh thần các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đang tập trung cao độ nhiều nỗ lực để đạt mức hoàn thành chỉ tiêu cao nhất của kế hoạch 5 năm, điều này tạo ra khí thế xung lực phát triển mới.
Thứ hai, năm 2015 sẽ triển khai nhiều hiệp định tự do thương mại, tất nhiên sẽ tạo ra nhiều cơ hội nhưng thách thức cũng không nhỏ. Vì vậy, chúng ta cũng phải triển khai nhiều việc, một mặt trải theo chiều ngang từng hiệp định cam kết và cũng phải bổ theo chiều dọc từng lĩnh vực một, hiệp định này cam kết để cho cộng đồng doanh nghiệp, các cơ quan quản lý xây dựng, hoạch định các chính sách để áp dụng.
Tất cả các sự kiện về hội nhập quốc tế như vậy tạo ra động lực quan trọng đối với tăng trưởng thương mại và đầu tư, qua đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao chất lượng hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam.
Năm 2015 là năm sẽ có nhiều bộ luật, đạo luật liên quan đến kinh doanh, đến môi trường đầu tư được ban hành và có hiệu lực: Luật Doanh nghiệp sửa đổi, Luật Đầu tư sửa đổi, Luật Quản lý sử dụng vốn nhà nước tại doanh nghiệp và một loạt các luật khác… hàng hoạt các luật có liên quan tới thể chế kinh tế thị trường, mà các bộ luật này tiếp cận theo hướng tích cực, hiện đại tạo ra môi trường kinh doanh thông thoáng.
Tôi nghĩ, nó sẽ tạo ra sức sống mới cho nền kinh tế, cộng với việc Chính phủ đã và đang làm và cam kết đưa mức môi trường đầu tư kinh doanh xuống mức bình quân của ASEAN 6, nhất là trong các lĩnh vực về thuế, hải quan, tiếp cận điện lực, đất đai… Vấn đề còn lại là tổ chức thực hiện, chương trình hành động, tổ chức chỉ đạo quyết liệt như thế nào để nắm được vấn đề lớn của năm 2015.
PV: Vậy theo ông trong năm 2015 và những năm tới, việc đổi mới mô hình tăng trưởng kinh tế, và việc huy động các nguồn lực cần phải thực hiện như thế nào để hướng tới việc phát triển kinh tế nhanh và bền vững?
Ông Vương Đình Huệ: Năm tới, Ban Kinh tế Trung ương tập trung nghiên cứu thể chế, chính sách cho phát triển các loại hình doanh nghiệp. Nguồn lực tăng trưởng cả bên trong và cả bên ngoài, gắn hội nhập quốc tế với nâng cao trình độ trong nước.
Tăng trưởng ở đây là tăng trưởng cho tất cả mọi người, mục tiêu tăng trưởng là tăng trưởng kinh tế làm sao nâng cao được thu nhập cho nhân dân, nâng cao được đời sống vật chất tinh thần của người dân làm cho ai cũng được hưởng kết quả tăng trưởng, đấy chính là tăng trưởng bao trùm.
Trên cơ sở đó, tới đây chúng tôi đang đề nghị, và Quốc hội vừa qua thảo luận cũng tập trung vào ý này, tức là đầu tư công, doanh nghiệp nhà nước và ngân hàng là 3 trọng điểm về tái cơ cấu, còn tinh thần Nghị quyết của Trung ương, Quốc hội và Chính phủ đều nói là cơ cấu tổng thể và đồng bộ nền kinh tế, gắn giữa tổng thể với trọng tâm.
Ví dụ như tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước mà không gắn với tái cơ cấu ngành thì không thể nào mà tự doanh nghiệp theo hướng nào đó người ta phát triển được. Doanh nghiệp là tế bào của nền kinh tế, nếu tái cơ cấu doanh nghiệp không gắn với tái cơ cấu ngành thì không được.
Vừa qua, Chính phủ đã ban hành tái cơ cấu ngành nông nghiệp, mới gần đây đã phê duyệt đề án tái cơ cấu về ngành công nghiệp. Vấn đề mà chúng ta thấy vừa qua mà hạn chế nhất là chưa gắn được tổng thể với trọng tâm, lần này vừa nhấn mạnh trọng tâm vừa phải gắn với tổng thể.
PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!./.
