Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, tính đến cuối năm 2014 số người tham gia các loại hình bảo hiểm xã hội, y tế, thất nghiệp ước đạt 64,2 triệu người; tăng 3,7% so với cùng kỳ. Số thu bảo hiểm xã hội cũng tăng 17,8%, ước đạt 193.804 tỷ đồng.
Tuy nhiên, theo ông Chu Mạnh Sinh, Phó chánh Văn phòng Bảo hiểm xã hội Việt Nam, đối tượng tham gia bảo hiểm vẫn ở mức thấp. Hiện số người tham gia bảo hiểm xã hội chỉ chiếm khoảng 20% lực lượng lao động, bảo hiểm y tế khoảng 71% dân số.
Ngoài ra, tình trạng trốn đóng bảo hiểm xã hội, chậm đóng, nợ đọng xảy ra ở tất cả các địa phương. Số nợ tính đến thời điểm 30/11 là gần 11.115 tỷ đồng, bằng 6,3% so với tổng số phải thu, tăng 455 tỷ so với cuối năm ngoái. Con số này liên tục tăng mạnh trong những năm qua. Cuối năm 1997, nợ bảo hiểm chỉ vào khoảng 307 tỷ đồng.
Theo quy định hiện hành, tỷ lệ các khoản trích theo lương để đóng các khoản bảo hiểm như sau: doanh nghiệp 22%, người lao động 10,5%. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều doanh nghiệp sau khi đã trừ khoản tiền trên của người lao động nhưng không chịu nộp cho cơ quan bảo hiểm mà chiếm dụng để sản xuất, kinh doanh. Điều này ảnh hưởng đến việc thanh toán các chế độ của người lao động khi nghỉ thai sản, thất nghiệp…
Cơ quan bảo hiểm cũng cho biết, nhiều doanh nghiệp còn trốn đóng bằng các hình thức như không ký hợp đồng hoặc kê khai lương của người lao động ở mức thấp… Một trong những nguyên nhân của tình trạng này được các lãnh đạo ngành cũng như chuyên gia chỉ ra là mức phạt đối với các vi phạm này còn thấp, chế tài xử phạt nhẹ…
Đại diện cơ quan Bảo hiểm Xã hội nhận định, với việc Luật Bảo hiểm Xã hội sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua có những biện pháp, chế tài mạnh hơn chắc chắn sẽ giúp tình trạng nợ đọng bảo hiểm giảm trong thời gian tới. Trong đó có quy định mới là giao quyền thanh tra cho bảo hiểm xã hội, ngoài ra cơ quan này còn được phép xử phạt hành chính những đơn vị chây ỳ, chậm đóng, để nợ đọng kéo dài, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động…
Năm 2015, ngành bảo hiểm đặt mục tiêu 67,85 triệu người tham gia bảo hiểm, tổng thu khoảng đạt 202.944 tỷ đồng.
Ngọc Tuyên