Báo cáo kết quả kinh doanh năm 2014 được Tổng giám đốc Tổng công ty Hàng hải (Vinalines) – Lê Anh Sơn trình bày tại hội nghị tổng kết ngày 15/1 vẫn chưa cho thấy nhiều điểm sáng. Với doanh thu hơn 19.800 tỷ đồng năm qua, Vinalines thụt lùi khoảng 4% so với kết quả đạt được năm 2013. Hai chỉ tiêu chính là sản lượng hàng thông qua cảng và vận tải biển cũng chỉ tương đương năm trước.
Điểm tích cực là số lỗ đã giảm hơn 5.000 tỷ đồng so với trước đó, ở mức trên 1.600 tỷ đồng. Trong đó, lỗ từ hoạt động vận tải biển giảm 61% và cảng biển giảm 35% so với cùng kỳ.
Khối dịch vụ hàng hải – logistics là mảng duy nhất đem về lợi nhuận cho Tổng công ty dù chưa đáng kể. Trong đó Công ty cổ phần Đại lý hàng hải (VOSA) báo lãi trước thuế hơn 54 tỷ đồng.
Ngoài thị trường vận tải chưa phục hồi, nguyên nhân chính khiến hoạt động sản xuất kinh doanh toàn tổng công ty vẫn lỗ là lãi vay còn quá cao. Dù vậy, trong năm qua, tái cơ cấu tài chính của Vinalines đã tiến một bước dài khi số nợ giảm được trên 1.800 tỷ đồng. Dư nợ tính đến 31/12 còn khoảng 9.000 tỷ đồng.
 |
Con tàu Vinalines vẫn chưa hết chòng chành. |
Gần một năm trước, khi mới ngồi ghế nóng tại Vinalines, Tổng giám đốc Lê Anh Sơn thừa nhận “nếu không tái cơ cấu tài chính con tàu này sẽ chìm”. “Giờ nhìn lại, con tàu đã bớt chòng chành hơn”, ông Sơn nói. Trong khi đó, Chủ tịch Hội đồng thành viên Nguyễn Ngọc Huệ ví von rằng “sức khỏe của Vinalines hiện cũng như người mới ốm dậy”.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Đinh La Thăng, dù bức tranh toàn cảnh Vinalines vẫn nhiều mảng tối, cân đối tài chính còn mất cân bằng, song điều quan trọng là tiến trình tái cơ cấu đã hé lộ nhiều điểm sáng. “Niềm tin vào nội lực để hồi phục đã rõ hơn. Và quan trọng, so với đề án tái cơ cấu mà Chính phủ đề ra, con tàu Vinalines đã chạy nhanh hơn nhưng không hề vội vàng”, ông Thăng nói.
Ví dụ được người đứng đầu ngành giao thông dẫn ra để minh chứng cho nhận định này là số tiền hơn 500 tỷ mà công ty mẹ thu về trong năm qua khi thoái vốn thành công tại 22 trong tổng số 27 doanh nghiệp. Bên cạnh đó, đây cũng là Tổng công ty có số đơn vị thành viên tiến hành cổ phần hóa nhiều nhất của Bộ Giao thông khi góp đến 10 cái tên trong năm, chiếm hơn 20% toàn ngành.
Dẫu vậy, điều khiến ông Thăng chưa hài lòng là “đổi mới quản trị doanh nghiệp chưa theo kịp đổi mới mô hình”. “Quản trị doanh nghiệp chưa thực sự hiệu quả. Ví dụ như Cảng Hải Phòng, trong khi lượng hàng hóa qua khu vực này tăng gần 20% mà chỉ số tăng trưởng của cảng chỉ đạt 5%, vẫn kém xa các cảng trong vùng do tư nhân quản lý”, Bộ trưởng so sánh.
Lãnh đạo Bộ Giao thông cũng cho rằng, việc tái cơ cấu sản xuất kinh doanh còn chậm so với xử lý nợ và tiến trình cổ phần hóa. Bằng chứng là trong năm qua hai yếu tố rất thuận lợi cho đội tàu của Vinalines hồi phục là giá dầu giảm sâu cộng với chủ trương siết chặt tải trọng đường bộ nhưng doanh nghiệp chưa nắm bắt hết cơ hội.
Vận tải biển vẫn “đóng góp” nhiều nhất khiến chỉ tiêu tài chính hợp nhất toàn Tổng công ty vẫn âm hơn 1.600 tỷ đồng. “Năm tới phải tập trung tái cơ cấu sản xuất kinh doanh, lấy hiệu quả làm mục tiêu thay vì chạy theo doanh số. Nếu cổ phần hóa xong mà vẫn cứ tư duy bao cấp nhà nước như ngày xưa thì chẳng khác nào bình mới rượu cũ”, ông Thăng nhận xét.
Chí Hiếu
