Theo hãng tin Kyodo, 3 người này gồm Tamio Kakinuma (65 tuổi) – cựu Chủ tịch, Tatsuro Wada (66 tuổi) – cựu Giám đốc điều hành và Koji Ikeda (58 tuổi) – cựu thành viên HĐQT JTC. Bản thân Công ty JTC cũng bị xét xử trong phiên đầu tiên ngày 1/10 tại Tòa án Tokyo.
Trong tuyên bố mở màn, các công tố viên cho biết những người này đã bị quan chức sở tại yêu cầu hối lộ. Họ cũng vẫn tiếp tục đưa tiền tại các nước, kể cả sau khi các hành vi này tại Việt Nam bị cơ quan thuế Nhật Bản phát hiện năm ngoái, Kyodo cho biết.
 |
3 lãnh đạo JTC đã thừa nhận hối lộ quan chức đường sắt Việt Nam. Ảnh: Bá Đô |
Vụ việc được cơ quan thuế Tokyo phát hiện từ tháng 4 năm ngoái, sau khi thấy nhiều khoản chi bất thường của JTC liên quan đến 5 dự án ODA Nhật Bản. Họ đã đề nghị JTC hoàn trả 103 triệu yen tiền thuế. Theo Luật chống cạnh tranh không lành mạnh 1993 của Nhật Bản, hối lộ bằng tiền hoặc lợi ích cho quan chức nước ngoài sẽ bị phạt đến 5 năm tù và 5 triệu yen.
Trong khi đó, theo cáo trạng, những cá nhân nêu trên đã đưa tổng cộng 70 triệu yen (640.000 USD) cho 3 quan chức đường sắt Việt Nam từ năm 2009 đến 2014 để giành các dự án đường sắt do Nhật Bản tài trợ bằng vốn ODA. Họ cũng chi 20 triệu yen lại quả cho 5 quan chức thuộc Bộ Giao thông Indonesia trong các năm 2010 – 2013 và 54 triệu yen cho 3 quan chức đường sắt Uzbekistan các năm 2012 – 2013.
Tại Việt Nam, nghi vấn hối lộ của JTC được công bố từ cuối tháng 3/2014, sau khi Chủ tịch của JTC thừa nhận đã đưa tiền để đổi lại việc trúng thầu dự án ODA. 6 quan chức ngành đường sắt đã bị điều tra vì nghi ngờ liên quan đến vụ việc. Bộ Giao thông vận tải đã thành lập tổ công tác đặc biệt vài đối thoại với phía Nhật Bản. Đến tháng 6, Nhật Bản tuyên bố tạm ngưng ODA cho Việt Nam để chờ kết quả điều tra. Viện trợ chỉ được nối lại khoảng một tháng sau đó, sau khi phía Nhật nhất trí phương án tránh tái diễn tiêu cực trong đấu thầu và xử lý người vi phạm.
Để xử lý vụ việc này, Bộ Công an Việt Nam cũng đã tiến hành khởi tố vụ án và khởi tố bị cán với 6 cán bộ đường sắt. Trong đó, hiện quan chức cấp cao nhất bị khởi tố là nguyên Phó tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt – Trần Quốc Đông. Mới đây, cơ quan điều tra đã thay đổi tội danh với ông Đông từ Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng sang Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
5 người khác là Phạm Hải Bằng (phó giám đốc Ban quản lý các dự án đường sắt), Phạm Quang Duy (phó giám đốc Ban quản lý các dự án đường sắt), Nguyễn Nam Thái (Trưởng phòng Dự án 3, Ban quản lý các dự án Đường sắt), Trần Văn Lục (nguyên Giám đốc Ban quản lý các dự án đường sắt), Nguyễn Văn Hiếu (Giám đốc Ban quản lý các dự án đường sắt) bị khởi tố tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
JTC có mặt tại Việt Nam từ năm 1993 và tham gia hơn chục dự án khác nhau liên quan đến đường sắt. Khách hàng của JTC tại Việt Nam chủ yếu là Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam, Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA), Ngân hàng Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JBIC) và một số đơn vị khác. JTC còn tham gia nhiều liên danh tư vấn khác trong một số dự án có vốn ODA Nhật Bản như tuyến Metro Bến Thành – Suối Tiên, dự án đường sắt Biên Hòa – Vũng Tàu… |
Hà Thu – Chí Hiếu
