“Ổn định vĩ mô đã củng cố thanh khoản trên toàn hệ thống. Tăng trưởng tiền gửi gần đây cũng được cải thiện, nhờ các chính sách của Chính phủ nhắm vào giảm tiết kiệm vàng và ngoại tệ”, Gene Fang – Phó chủ tịch Moody’s cho biết khi công bố báo cáo “Triển vọng hệ thống ngân hàng Việt Nam” hôm nay.
Fang nhận xét các nhà băng cũng đang giảm phụ thuộc vào nguồn vốn vay liên ngân hàng, do việc này làm tăng rủi ro thanh khoản hệ thống. Vì tỷ lệ vay liên ngân hàng cao cũng có nghĩa tình trạng kẹt vốn tại một nhà băng sẽ nhanh chóng lan sang nhiều nhà băng khác.
Báo cáo của Moody’s phản ánh dự đoán của hãng về độ tin cậy của các ngân hàng trong 12-18 tháng tới. Hãng dựa trên 5 yếu tố: môi trường hoạt động (được đánh giá ổn định), tình trạng cấp vốn và thanh khoản (đang cải thiện), chất lượng tài sản và nguồn vốn (đang suy giảm), lợi nhuận và hiệu suất (đang suy giảm) và sự hỗ trợ hệ thống (ổn định).
Báo cáo chỉ ra môi trường hoạt động tại Việt nam đang bắt đầu ổn định, sau đợt suy yếu năm 2012 vì nhiều năm tăng trưởng tín dụng nhanh. Lạm phát và lãi suất trong nước cũng đã giảm dần trong 2 năm qua từ mức 2 chữ số. Sức ép tỷ giá cũng đã hạ nhiệt
Bên cạnh đó, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI ) tăng cao, cán cân thương mại chuyển từ thâm hụt sang thặng dư, và chính sách ưu tiên ổn định tăng trưởng cũng góp phần cải thiện tình hình.
Moody’s cho rằng tăng trưởng tín dụng cũng đã chậm lại, bất chấp lãi suất thấp, do hoạt động xuất khẩu tăng không đủ bù sức giảm nhu cầu nội địa. Kết quả là thanh khoản trong hệ thống ngân hàng đã cải thiện, do tăng trưởng tiền gửi vượt tăng trưởng tín dụng.
Báo cáo cũng chỉ ra dù các cải thiện gần đây về chuẩn mực quản lý đã củng cố triển vọng phục hồi cho các ngân hàng. Tuy nhiên, các vấn đề tín dụng còn tồn tại cho thấy sự phục hồi này sẽ còn chậm chạp.
Thêm vào đó, dự phòng rủi ro tín dụng và vốn vẫn chưa đủ. Các lựa chọn huy động vốn còn hạn chế do khả năng tự tạo vốn của nhà băng yếu, ngân sách Chính phủ không nhiều và giới hạn về đầu tư nước ngoài.
Về khả năng sinh lời, Moody’s đánh giá các ngân hàng sẽ tiếp tục chịu sức ép, do nhu cầu vay vốn mới giảm sút và chênh lệch lãi suất huy động – cho vay có khả năng giảm. Lợi nhuận có thể cải thiện nếu giá bất động sản hồi phục hoặc lĩnh vực bán lẻ tạo ra nhu cầu vay vốn lớn hơn.
Trong báo cáo này, Moody’s đã đánh giá 9 ngân hàng Việt Nam, trong đó có BIDV, Sacombank, SHB, Vietinbank, VIB, VPBank; Techcombank. Tính đến ngày 30/6/2014, các nhà băng này đóng góp 40% tổng tài sản toàn hệ thống. Điểm tín dụng trung bình là caa1. Đánh giá sức mạnh tài chính độc lập là E.
Hà Thu