Trong lĩnh vực y học truyền thống, cây lưỡi rắn thường được sử dụng để làm mát cơ thể, loại bỏ độc tố, điều trị các vết thương và cải thiện tình trạng sức khỏe. Cây lưỡi rắn là một loài cây cỏ tự nhiên, phân bố rộng rãi trên khắp cả nước Việt Nam, đặc biệt là ở các vùng có độ ẩm và khí hậu mát mẻ. Nó cũng được sử dụng rộng rãi trong các phương pháp chữa bệnh truyền thống của người Việt Nam, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.
Cây lưỡi rắn là gì?
Nguồn gốc, ý nghĩa cây lưỡi rắn
Cây lưỡi rắn, được biết đến với tên khoa học Hedyotis corymbosa (L.) Lam, thuộc họ Rubiaceae (họ của cây cà phê). Loài cây này còn được gọi bằng nhiều cái tên khác như đơn dòng, vương thái tô, nọc sởi, xà thiệt thảo (bạch hoa), cóc mẳn, xà thiệt có cuống,…
Phân bố chủ yếu của loài cây này nằm ở các quốc gia có khí hậu nhiệt đới như Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan, Việt Nam, Indonesia, Lào,…
Toàn bộ cây lưỡi rắn có thể sử dụng trong lĩnh vực y học, thường thu hái vào mùa hè, khi cây đã nở hoa và sau đó được tươi hoặc phơi khô để sử dụng theo nhu cầu.
Đặc điểm, phân loại cây lưỡi rắn
Cây lưỡi rắn là một loại cây cỏ với thân nhỏ, mềm mại, yếu đuối, trơn và chia thành nhiều nhánh. Chiều cao của nó thường dao động từ 10 đến 25 cm và thường mọc tự nhiên ở các vị trí như bờ ruộng, ven đường hoặc trên sườn núi.
Thân của cây có tiết diện hình vuông, có màu nâu nhạt hoặc xanh tím, tròn ở gốc, và thường có ít rễ, đi kèm với một củ.
Hoa của cây lưỡi rắn mọc thành cụm nhỏ với 2-4 bông hoa ở nách của lá hoặc đôi khi trên đầu của những cành thuộc loại hoa lưỡng tính, thường có màu trắng hoặc tím nhạt.
Tác dụng của cây lưỡi rắn
Tác dụng dược lý của cây lưỡi rắn
Trong lĩnh vực y học truyền thống, loài cây này được biết đến với khả năng thanh nhiệt, giải độc, kích thích sự tuần hoàn nước tiểu và máu, đồng thời ức chế sự phát triển của các khối u, hỗ trợ trong trường hợp trù u bướu và nhiều tình trạng khác.
Trong y học hiện đại, cây lưỡi rắn đã được phát hiện có khả năng ức chế sự phát triển của ung thư đại tràng.
Ở Trung Quốc, cây lưỡi rắn thường được sử dụng để điều trị viêm phổi ở trẻ em, người có sốt cao, bệnh nhân mắc kinh phong, hoặc người đang gặp vấn đề về dạ dày. Ngoài ra, loài cây này cũng được sử dụng kết hợp uống và dùng ngoài da để điều trị các trường hợp bị cắn bởi rắn độc, vết thương mề đay, viêm nhiễm ngoại da, sưng vú, mụn nhọt, gãy xương, ngã do tổn thương hoặc loét dạ dày và nhiều tình trạng khác.
Tác dụng bảo vệ gan
Một nghiên cứu được tiến hành bởi các nhà nghiên cứu Ấn Độ đã chỉ ra rằng thành phần methanolic có trong cây lưỡi rắn có tác dụng bảo vệ gan và cải thiện sức khỏe của cơ quan tiết mật. Đồng thời, một nghiên cứu tại Trung Quốc đã phát hiện rằng loài cây này có khả năng ức chế sự phát triển của ung thư đại tràng, ung thư gan giai đoạn sớm và cũng có tiềm năng ức chế sự phát triển của các khối u gan và các bệnh lý liên quan đến gan mật.
Gợi ý bài thuốc sử dụng cây lưỡi rắn
Cây lưỡi rắn trắng thường được sử dụng trong nhiều phương pháp chữa bệnh, bao gồm việc dùng trong dạng uống và đắp ngoài da. Khi sử dụng bằng cách uống, liều lượng có thể lên đến 160g mỗi ngày, và khi sử dụng đắp ngoài da, không có giới hạn cụ thể về liều lượng hàng ngày. Dưới đây là một số cách kết hợp cây lưỡi rắn trắng với một số loại thuốc khác để điều trị nhiều tình trạng bệnh như sau:
- Chữa trường hợp độc do rắn cắn: Sử dụng 60g cây lưỡi rắn trắng sắc với 20ml rượu, sau đó chia thành nước và uống chia thành 3 lần. Bã của thuốc cũng có thể được sử dụng để đắp lên vết thương bị cắn.
- Chữa bệnh viêm gan và vàng da: Rửa sạch và sắc lấy nước uống trong ngày từ hỗn hợp gồm 40g cây lưỡi rắn trắng, 40g hạ khô thảo và 16g cam thảo.
- Chữa các vấn đề về tiểu tiện và đường tiết niệu: Uống mỗi ngày một hỗn hợp gồm 40g cây lưỡi rắn trắng, 40g dã hoa cúc, 40g kim ngân hoa và 20g thạch vi sắt thay cho trà.
- Chữa viêm amidan cấp: Sắc lấy nước dùng hỗn hợp 12g cây lưỡi rắn trắng và 12g xa tiền thảo.
- Chữa ho do viêm phổi: Sắc lấy nước dùng hỗn hợp 40g bạch hoa xà thiệt thảo và 8g trần bì.
- Chữa viêm nhiễm cổ tử cung: Lắc lấy nước dùng hỗn hợp 30g bạch hoa xà thiệt thảo, 30g bạch anh, 30g nhất chi hoàng hoa và 15g quán chúng.
Cách trồng và chăm sóc cây lưỡi rắn
Cây lưỡi rắn là một loài cây ưa ánh sáng và môi trường ẩm, thường mọc thành các cụm trên các vùng đất hoang, ruộng cao và vườn có độ ẩm. Loài cây này có khả năng thích ứng với nhiều loại đất khác nhau, nở hoa nhanh chóng vào mùa hè và thường tàn lụi vào mùa đông. Sau khi thu hái, cây lưỡi rắn có thể được rửa sạch và sử dụng ngay, phơi khô hoặc sao vàng để bảo quản tùy theo mục đích sử dụng.
Cách trồng cây lưỡi rắn tại nhà
- Lựa chọn giống cây: Để chọn giống cây lưỡi rắn với khả năng phát triển tốt nhất, quý vị cần lựa chọn giống có kích thước lớn, khỏe mạnh, đều đặn và không bị nhiễm sâu bệnh.
- Phương pháp trồng cây: Có thể trồng cây lưỡi rắn bằng cách cấy cành hoặc gieo hạt, tuy nhiên, phương pháp gieo hạt thường được ưa chuộng hơn. Trước khi tiến hành gieo hạt, hãy ngâm hạt giống trong nước ấm trong khoảng 20 đến 30 phút, sau đó hạt giống được vớt ra, trộn chúng với cát và sau đó tiến hành gieo.
Vì cây lưỡi rắn có khả năng thích ứng với nhiều loại đất khác nhau, bạn chỉ cần xử lý đất để ngăn chặn sự xâm nhập của sâu bệnh. Sau đó, bạn có thể tiến hành lên luống, tạo lỗ và gieo hạt, cây sẽ phát triển mạnh mẽ một cách nhanh chóng.
Cách chăm sóc cây lưỡi rắn
Sau khi cây được trồng, quý vị cần thường xuyên tưới nước để đảm bảo đất luôn duy trì độ ẩm cần thiết, nhưng tránh tưới quá nhiều để tránh tình trạng ngập úng cho cây.
Ngoài ra, hãy xem xét việc bón phân thường xuyên để thúc đẩy sự sinh trưởng và phát triển của cây. Trong mỗi hecta trồng cây, có thể sử dụng lượng phân bón từ 10 đến 15 tấn phân chuồng cùng với 400-500kg phân NPK pha trộn với đất.
Khi cây lưỡi rắn đã được thu hoạch, hãy rửa sạch chúng để sử dụng tươi hoặc phơi khô, sau đó bảo quản trong túi zip để đảm bảo chất lượng thuốc được bảo tồn trong thời gian dài.
Lưu ý khi trồng và chăm sóc cây lưỡi rắn
Sau khi hoàn thành việc gieo hạt, hãy lớp mỏng đất phủ lên các luống đã gieo. Hãy nhớ không gieo hạt quá sát nhau, vì điều này có thể làm cho việc nảy mầm trở nên khó khăn.
Hình ảnh đẹp về cây lưỡi rắn
Trên đây là các thông tin về cây lưỡi rắn và các lợi ích của nó đối với sức khỏe. Đừng quên theo dõi vinhomescentralparktc.com để có thêm nhiều bài viết thú vị khác nhé!
Tìm hiểu thêm:
- Cây Bạch Đàn: Đặc Điểm, Ý Nghĩa, Cách Trồng và Chăm Sóc tại Gia Đình
- Cây trâm: Ý Nghĩa Phong Thủy và Tác dụng của nó
- Cây chuông vàng: Ý Nghĩa Phong Thủy và Cách Trồng
