Gấc, một loại cây rất quen thuộc với người dân Việt Nam, đối với nhiều người, vẫn chưa rõ về nguồn gốc, ý nghĩa và cách trồng nó. Hãy cùng chúng tôi khám phá chủ đề này dưới đây! Gấc là một loài cây phổ biến được trồng rộng rãi tại Việt Nam, và trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu hơn về nguồn gốc của cây gấc, ý nghĩa của nó, và cách trồng nó một cách đơn giản.
Cây gấc là cây gì?
Nguồn gốc, ý nghĩa cây gấc
Cây gấc có nguồn gốc từ vùng phía nam Trung Quốc và Đông Bắc của nước Úc và đã trở thành một loài cây rất quen thuộc trong đời sống của người Việt Nam từ rất lâu. Với ý nghĩa quan trọng, cây gấc không chỉ là nguyên liệu cho nhiều món ăn truyền thống mà còn được sử dụng như một vị thuốc hữu ích trong việc chữa bệnh.
Ý nghĩa phong thuỷ cây gấc
Gấc thường được coi là biểu tượng của sự thịnh vượng, sung túc và đầy đủ. Với ý nghĩa quan trọng này, quả gấc thường được sử dụng trong các món xôi cúng trong dịp Tết, nhằm mang đến may mắn và tài lộc cho gia đình.
Đặc điểm, phân loại cây gấc
Cây gấc, còn được gọi là cây Mộc Miết, thuộc họ cây thân leo và có thể phát triển đến chiều dài tối đa là 15m. Cây gấc thường được phân biệt thành cây đực và cây cái dựa trên sự hiện diện của hoa.
Thân của cây gấc có tiết diện góc đặc trưng. Lá của cây gấc có hình dáng giống chân vịt và thường được chia thành 3 đến 5 lá con, với kích thước mỗi lá khoảng 8-18 cm. Các lá cây gấc mọc xen kẽ và có màu xanh, tổng hợp lại rất giống với kích thước bàn tay người lớn.
Cây gấc có hoa đực và hoa cái, với lá bắc của hoa đực thường lớn hơn so với hoa cái. Cây gấc thường chỉ ra hoa một lần trong năm sau khoảng 2 đến 3 tháng sau khi được trồng và chăm sóc. Hoa gấc thường có màu vàng nhạt đặc trưng.
Quả gấc khi chín có màu đỏ tươi đẹp, thường có hình dạng hơi thuôn hoặc tròn dài, với chiều dài khoảng 12cm và đường kính khoảng 10cm. Vỏ của quả gấc có những gai nhỏ bao quanh. Quả gấc còn non thường có màu xanh, nhưng khi chín, chúng chuyển sang màu cam và đỏ. Thời gian thu hoạch quả thường diễn ra từ tháng 9 đến tháng 12 hàng năm.
Tác dụng của cây gấc
Tác dụng đối với sức khỏe
Cây gấc là một nguồn dược liệu quý được sử dụng trong việc điều trị một số bệnh. Các phần của cây gấc, bao gồm cơm quả, hạt, rễ và lá, đều có khả năng được sử dụng để làm thuốc. Dưới đây là một số bài thuốc sử dụng quả gấc trong việc điều trị bệnh mà bạn có thể tham khảo:
- Chữa bệnh trĩ: Sử dụng 2-3 hạt quả gấc, hòa cùng nước để xông rửa và lấy nước đặc để bôi lên búi trĩ một vài lần mỗi ngày.
- Chữa quai bị: Sử dụng các thành phần như nhân hạt quả gấc (40g), xích tiểu đậu, và đại hoàng (40g) tán nhuyễn, sau đó trộn với dầu mè để bôi lên vùng bị tổn thương.
- Chữa răng lợi sưng đau và chảy máu: Giã nhỏ hạt quả gấc và hòa với nước, sau đó ngậm nước này trong khoảng 30 phút, sau đó nhổ đi. Thực hiện điều này 2-3 lần trong tuần có thể giảm sưng đau và chảy máu răng lợi.
Nguyên liệu làm món ăn, đồ uống
Ngoài việc sử dụng cây gấc để chữa bệnh, quả gấc cụ thể thường được sử dụng trong nấu ăn. Một trong những món ăn nổi tiếng nhất là xôi gấc, có màu đỏ cam đẹp mắt, hoàn toàn lấy nguyên liệu từ quả gấc, và thường được sử dụng trong các nghi lễ cúng ngày Tết.
Ngoài ra, quả gấc cũng được sử dụng để làm dầu gấc, mứt dừa gấc, sinh tố gấc, và bánh gấc. Những món ăn này thường có màu sắc rất bắt mắt và mang hương vị thơm ngon đặc biệt.
Cách trồng và chăm sóc cây gấc
Cách trồng cây gấc tại nhà
Cách trồng cây gấc thường được thực hiện bằng cách sử dụng hạt. Dưới đây là các bước để thực hiện quy trình này:
- Bước 1: Khi quả gấc chín, hãy tách lấy hạt và sau đó rửa sạch chúng. Sau đó, phơi khô hạt trong vài ngày, sau đó bóc lớp vỏ đen bên ngoài và giữ lại phần nhân màu trắng.
- Bước 2: Ngâm hạt trong nước ấm trong khoảng 2-3 tiếng, sau đó gieo chúng vào đất ẩm.
- Bước 3: Đặt khay chứa hạt ở nơi khô ráo, thoáng mát và tưới nước để duy trì độ ẩm. Sau khoảng 1 tuần, cây gấc sẽ nảy mầm.
- Bước 4: Sau 2 tuần, cây sẽ bắt đầu cao khoảng 50-60cm và có tua cuốn. Hãy đem cây xuống hố đất đã được chuẩn bị trước và cắm cọc để cây có thể leo lên.
Cách chăm sóc cây gấc
- Gieo phân: Trong mùa mưa giữa mùa trồng, nên bón thêm khoảng 30 – 50g phân hỗn hợp NPK 16-16-8 vào mỗi hố để tạo điều kiện cho cây phát triển mạnh mẽ.
- Tưới nước: Cây gấc yêu cầu độ ẩm đất đầy đủ, nhưng cần phải chú ý để đảm bảo thoát nước tốt để tránh tình trạng úng. Độ ẩm tối đa cần cho cây gấc khi trồng là khoảng 70 – 80.
- Sâu bệnh: Cây gấc có thể bị tấn công bởi một số loại sâu bệnh như bọ dừa, bọ cánh cứng có màu vàng, và sâu xanh, gây hại cho lá cây. Để phòng trừ, bạn có thể sử dụng các loại thuốc như Vibaau 50ND (pha 25cc cho mỗi bình 8 lít nước) và phun đều lên lá cây. Đối với vấn đề về bệnh đốm lá, bạn có thể sử dụng dung dịch Benlate C để phun lên cây.
Lưu ý khi trồng và chăm sóc cây gấc
Khi cây đã phát triển đạt khoảng 30-40cm, hãy hướng các nhánh chính lên giàn và thường xuyên kiểm tra và hướng các nhánh phụ ra đều trên giàn. Bạn cũng có thể cho cây gấc leo lên các cây lớn hoặc treo lên hàng rào. Quy trình làm giàn cho cây gấc tương tự như việc làm giàn cho mướp hay bầu bí.
Hình ảnh đẹp về cây gấc
Trên đây, Vinhomescentralparktc.com đã chia sẻ cùng bạn kiến thức về nguồn gốc, ý nghĩa và cách trồng cây gấc một cách dễ dàng. Chúng tôi hi vọng rằng bạn đã nhận được nhiều thông tin hữu ích từ bài viết này và sẽ thành công trong việc trồng cây gấc của mình.
Tìm hiểu thêm:
- Cây mai hoàng yến là cây gì? Ý nghĩa phong thuỷ cây mai hoàng yến
- Cây môn kiểng là cây gì? Ý nghĩa phong thuỷ cây môn kiểng
- Cây lồng mức là cây gì? Ý nghĩa, cách trồng và chăm sóc
