Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) vừa công bố nghiên cứu “Bình đẳng giới trong thực tiễn tuyển dụng và thăng tiến ở Việt Nam”. Kết quả nghiên cứu cho thấy, tình trạng phân biệt đối xử theo giới tính vẫn phổ biến trong tuyển dụng, nhất là ở khối doanh nghiệp tư nhân.
Trên bốn cổng thông tin việc làm lớn nhất Việt Nam, 1/5 các quảng cáo đều yêu cầu ứng viên đưa ra giới tính. Trong đó, nam giới được nhắm tới các công việc mang tính chất chuyên sâu, đòi hỏi kỹ năng cao, như kiến trúc sư, lái xe, kỹ sư, công nghệ thông tin. Trong khi đó, lao động nữ được yêu cầu cho các công việc mang tính chất hỗ trợ, văn phòng như lễ tân, thư ký, kế toán, nhân sự, hành chính…
 |
Quảng cáo việc làm có yêu cầu về giới theo vị trí, trong đó toàn bộ vị trí giám đốc dành cho nam giới. |
Khi các doanh nghiệp đưa ra yêu cầu tuyển dụng, 70% yêu cầu chỉ tuyển nam giới, trong khi số hồ sơ dành cho nữ là 30%. Việc công khai yêu cầu về giới trong khi đăng tuyển việc làm khiến nhiều người bị tước đi cơ hội quan trọng trong công việc.
Theo nghiên cứu, ngoài trình độ học vấn và kinh nghiệm làm việc, có đến 2/3 chủ doanh nghiệp tư nhân yêu cầu khả năng làm việc ngoài giờ của người lao động, 43% chủ lao động muốn tìm hiểu về tình trạng hôn nhân của người xin việc và 30% hỏi thông tin về kế hoạch sinh con. Trong cùng một nghề nhất định, nam giới bao giờ cũng có cơ hội thăng tiến nhiều hơn phụ nữ. Hơn 80% tuyển dụng dành vị trí quản lý và toàn bộ vị trí giám đốc cho nam giới.
Bà Nguyễn Thị Vân Anh, Giám đốc điều hành của Navigos Search, nhận định: “Đa số ngành nghề mà nam giới được ưu tiên tuyển dụng thường có kỹ năng cao hơn và thu nhập tốt hơn so với hầu hết công việc dành cho phụ nữ. Bởi các nhà tuyển dụng thường có quan điểm phụ nữ phải làm công việc nội trợ, chăm sóc gia đình, con cái”.
Theo ông Gyorgy Sziraczki, Giám đốc ILO Việt Nam, khi tuyển dụng, doanh nghiệp nên tránh đề cập đến giới tính, bởi đó là hình thức trực tiếp của phân biệt, đối xử theo giới. Những bức tường vô hình ấy sẽ dẫn đến sự tập trung về giới theo nghề nghiệp và chức năng công việc. Điều này sẽ ảnh hưởng đến khả năng doanh nghiệp có thể hưởng lợi tối đa từ tài năng của người lao động mới được tuyển dụng.
“Tạo ra một môi trường làm việc nhạy cảm về giới, thúc đẩy sự cân bằng giữa công việc và gia đình phải trở thành một ưu tiên chính. Điều này sẽ có lợi cho cả người lao động, doanh nghiệp và toàn xã hội”, ông Gyorgy Sziraczki nói.
ILO đưa ra các khuyến nghị cụ thể để hạn chế tình trạng phân biệt giới trong tuyển dụng, như: nghiêm cấm quảng cáo việc làm có đề cập đến giới tính; cải thiện việc thi hành luật; nâng cao nhận thức về lợi ích kinh tế và xã hội của bình đẳng giới; tạo cơ chế linh hoạt trong khuôn khổ pháp luật cho phép người lao động sắp xếp hiệu quả công việc cũng như những ràng buộc về thời gian dành cho gia đình.
Thanh Hòa
